Xabier Garcia Ramsden kazetaria ETBko ‘El otro lado de la mesa’ saioan.
Prentsa
June Barrio Zuazabeitia
Xabier García Ramsden ETB2ko “El otro lado de la mesa” esperimentu sozial berriaren buru izateko iritsi zen FesTValera. Saioak elkarrizketa tradizionalaz bestelako ikuspuntua eskaintzen du, bi pertsona erabat ezezagunek gai ezberdinei buruz hitz egitearen aurkako iritziak dituztelako.
Amaia Eizaguirre psikologoarekin batera lan egiten duen kazetari bilbotarra da proiektuaren buru, eta alderdi emozionalak aztertzen ditu.
Zerk erakarri zintuen gehien astelehenetan ETB2n ikus dezakegun esperimentu soziologiko hau aurkeztetik?
Zerbitzu publiko garbi eta gogorra izateak erakarri ninduen gehien. Gizartean oso beharrezkoa den esperimentu sozialaz gain, oso mundu polarizatuan gaudenez, jendeak jada ez du eztabaidatzen, ez du hitz egiten eta egiten badu sare sozialen anonimotasunetik da. Beraz, izen eta abizena duten bi pertsona gai izatea aurrez aurre gai jakin batzuei buruz eztabaidatzeko, erronka handia zen. Ez zen erronka hutsa haientzat, programan lanean ari ginenontzat ere bai. Azkenean, eztabaida horretatik ihes egiten duen gizarte batean bizi gara.
Mahaiaren beste aldean iritzi eta pentsamendu kontrajarriak dituzten pertsonak daude. Programan parte hartuko bazenu, zer ikasiko zenuke zuk ez bezala pentsatzen duten pertsonak entzunda?
Egia esan, nik uste dut mahai horretan esertzen zarenean ez dakizula oso ondo zer aurkituko duzun eta, ondorioz, zer ikasiko duzun. Hutsetik abiatu behar dela esango nuke. Zure etsairik handiena dela uste duzunarekin ere puntu komunak dituzula konturatzen zara. Ideologikoki zu ez bezalakoa den pertsona nagusiarekin ere, entzuten badiozu, konturatzen zara ez dagoela uste zenuen bezain urrun. Jakina, ideia berrietara irekita egon behar duzu eta entzute aktiboa praktikatu behar duzu, hau da, arretaz entzun behar zaio pertsonari bere azalean jartzera ausartzen zaren bitartean.
Zergatik uste duzu kostatzen zaigula hainbeste desberdin pentsatzen duenari entzutea?
Egia esan, ez dakit. Agian, orain eraikitzen ari garen gizartea askoz ere berekoiagoa delako. Pertsona gehienek arrazoia izan nahi dute eta argudioen bidez inposatu. Arrazoia duena arrazoia ez duena baino hobea dela dirudi. Eztabaidatzeko edo beste pertsona bati arrazoia emateko beldur hori hartzen ari gara. Esan behar dut prozesu hau ez dela egunetik goizera igaro. Betidanik inposatu nahi izan dira ideiak, baina uste dut programa honek ideiak partekatzen laguntzen duela, inposatu beharrean. Hori bai, gero ez duzu zertan iritziz aldatu. Izan ere, beste pertsonari entzuteak edo ulertzeak ez du esan nahi haren iritzia ulertu edo partekatuko duzunik. Esan nahi du prest zaudela ez entzuteko bakarrik, baizik eta berarekin enpatizatzeko ere prest zaudela. Izan ere, arazoetako bat da gizartean terminoak nahasten ari garela, batzuetan uste dugu ulertzea partekatzea dela, eta ez du beti horrela izan behar. Nik uler zaitzaket eta ez zure argudioak partekatu.
Zerbitzu publiko garbi eta gogorra izateak erakarri ninduen gehien. Gizartean oso beharrezkoa den esperimentu sozialaz gain, oso mundu polarizatuan gaudenez, jendeak jada ez du eztabaidatzen, ez du hitz egiten eta egiten badu sare sozialen anonimotasunetik da. Beraz, izen eta abizena duten bi pertsona gai izatea aurrez aurre gai jakin batzuei buruz eztabaidatzeko, erronka handia zen. Ez zen erronka hutsa haientzat, programan lanean ari ginenontzat ere bai. Azkenean, eztabaida horretatik ihes egiten duen gizarte batean bizi gara.
Mahaiaren beste aldean iritzi eta pentsamendu kontrajarriak dituzten pertsonak daude. Programan parte hartuko bazenu, zer ikasiko zenuke zuk ez bezala pentsatzen duten pertsonak entzunda?
Egia esan, nik uste dut mahai horretan esertzen zarenean ez dakizula oso ondo zer aurkituko duzun eta, ondorioz, zer ikasiko duzun. Hutsetik abiatu behar dela esango nuke. Zure etsairik handiena dela uste duzunarekin ere puntu komunak dituzula konturatzen zara. Ideologikoki zu ez bezalakoa den pertsona nagusiarekin ere, entzuten badiozu, konturatzen zara ez dagoela uste zenuen bezain urrun. Jakina, ideia berrietara irekita egon behar duzu eta entzute aktiboa praktikatu behar duzu, hau da, arretaz entzun behar zaio pertsonari bere azalean jartzera ausartzen zaren bitartean.
Zergatik uste duzu kostatzen zaigula hainbeste desberdin pentsatzen duenari entzutea?
Egia esan, ez dakit. Agian, orain eraikitzen ari garen gizartea askoz ere berekoiagoa delako. Pertsona gehienek arrazoia izan nahi dute eta argudioen bidez inposatu. Arrazoia duena arrazoia ez duena baino hobea dela dirudi. Eztabaidatzeko edo beste pertsona bati arrazoia emateko beldur hori hartzen ari gara. Esan behar dut prozesu hau ez dela egunetik goizera igaro. Betidanik inposatu nahi izan dira ideiak, baina uste dut programa honek ideiak partekatzen laguntzen duela, inposatu beharrean. Hori bai, gero ez duzu zertan iritziz aldatu. Izan ere, beste pertsonari entzuteak edo ulertzeak ez du esan nahi haren iritzia ulertu edo partekatuko duzunik. Esan nahi du prest zaudela ez entzuteko bakarrik, baizik eta berarekin enpatizatzeko ere prest zaudela. Izan ere, arazoetako bat da gizartean terminoak nahasten ari garela, batzuetan uste dugu ulertzea partekatzea dela, eta ez du beti horrela izan behar. Nik uler zaitzaket eta ez zure argudioak partekatu.
"Arrazoia duena arrazoia ez duena baino hobea dela dirudi"
Xabier Garcia Ramsden FesTVal/FESTVAL-en ‘Mahaiaren beste aldea’ -ren aurkezpenean
Zure ustez, zer rol du kazetaritzak gaur egungo gizarte-polarizazioan?
Kazetaritzak benetan borrokatu beharko luke polarizazioaren aurka. Kazetaritzak mota guztietako iritziak eman beharko lituzke, baina hedabide asko ikuspuntu bakarra ematen ari dira. Horregatik, publikoa ikuspegi bakar batekin konformatzen ari da, eta horrek eragozten die beren ideietatik haratago ikustea. Adibidez, gure gizartean, pertsona bat eskuindarra bada, sareak kontsumitzen ditu eta eskuineko prentsa irakurtzen du. Beraz, ezkerreko edozein ideia baztertzen du; eta alderantziz. Nire ustez, burua zabalik eduki behar da iritzi guztiak entzun ahal izateko. Kazetaritzari hori ahazten ari zaio. Orain kazetari batzuk bistaratzeez eta ospeaz bakarrik arduratzen dira. Eta egiten duten gauza bakarra interesatzen zaien ideologia sustatzea da. Kazetaritzak, teorian, informatzen eta iritzi publikoa, irekia, plurala eta itxi gabea eta ideologikoa izaten lagundu beharko liguke.
Radio Euskadiko ‘Ganbara’ bezalako saioetan lan egin du eta ETB2ko telediarioa aurkeztu du urte askoan. Zer desberdintasun aurkitzen dituzu irratian eta telebistan lan egitearen artean?
Hori da betiko galdera. Beti esaten dut niretzat “aita” edo “ama” aukeran emango balidate bezala dela. Azkenean, hedabide bakoitzak bere zailtasunak eta abantailak ditu. Alde batetik, sentitzen dut irratian intimitate handiagoa duzula eta entzuleengandik hurbilago zaudela. Era berean, berehalakotasuna da onura handienetako bat. Gertaeraren bat gertatuz gero, edozein aparatu elektronikoren bidez transmititu ahal izango litzateke albiste hori. Azkarragoa da irratia egitea, eta askotan, errazagoa.
Bestalde, telebista “elefante” bat bezalakoa dela uste dut. Pantailan ikusten dena ez da ezer atzean dagoen lanaren, argiztapenaren, hondoaren, kameren, kazetarien… aldean. Hala ere, irratia askoz azkarrago mugitzen den “sugandila” bat bezalakoa da. Egia da telebistako emaitza oso polita dela irudien konbinazioari esker, eta musika askoz bisualagoa da. Are gehiago, sute batzuk bezalako albiste batzuk telebistan kontatzeko askoz errazagoak dira. Formatuak etengabe aldatzen ari diren arren.
Zer aholku hartu nahi izango zuen hasi zenean?
Ikasketak hastean jaso nuen aholkurik onenetako bat Txerra Diez Unzuetak eman zidan, garai hartan Radio Vitoriako zuzendaria zena eta baita nire irakaslea ere. Oso ondo gogoratzen dut bere mezua eskolako lehen egunean: 200 laguneko gela batean, benetan esan zigun oso gutxi izango ginela kazetari. Bidea zein sakrifikatua zen ohartarazi zigun, eta horretan jardun nahi bagenuen, sufritzeko prest egon beharko genuela. Eta arrazoi zuen. Nire karreran zehar gauez lan egin dut, ordu gehigarri ugari egin ditut eta, benetan, oso gogorra izan da. Ahalegin handia egin behar izan dut gaur nagoen lekura iristeko. Horregatik, hasten direnei ematen diedan aholkua berak niri emandako bera da: bide hau ez da erraza, eta sufritzeko prest egon behar da. Baina benetan maite baduzu, benetan barruan badaramazu, lor daiteke.
Informatzearen eta entretenitzearen artean, zeinek gozatzen du gehien?
Egia esan, ia beti informatzen aritu naiz, eta uda honetan bertan ETB2ko “Quédate” saioan parte hartzeko aukera izan dut. Entretenimenduzkoa zen, eta nire erosotasun-gunetik irteteko aukera eman zidan. Asko gozatu eta ikasi nuen. Kontuan izan behar da entretenimendua askoz ere okerrago baloratuta dagoela. Badirudi aldez aurreko prestakuntzarik gabe egiten dela, nahiz eta programak aurrera ateratzeko lan handia egon. Egia esan, nire ustez, entretenimendua egitea informazioa ematea baino konplexuagoa da. Eduki mota hori kontsumitzeko orduan, publikoa askoz zorrotzagoa da, eta lehia handia dago sektorean. Albisteak, azken finean, gertatu dena kontatzea da. Horrela, entretenimendua oso leiho duin eta interesgarri gisa baloratzen eta ikusten ikasi dut. Etorkizunean, ez dut baztertzen
.
